18 апреля 2015 г.
Çутçанталăк пире пурăнма вăй-хăват парать, пысăк çитĕнÿсем тума хавхалантарать, лăпкăлăхпа канлĕх парнелет. Анчах, шел те, ăна хăйне те хÿтлĕх кирлĕ, чи малтан – çынсен сиенлĕ витĕмĕнчен.
Çулсерен пĕрремĕш ăшă кунсенченех сывлăшра тавраллах тĕтĕм шăрши сарăлма тытăнать. Сиенлĕ çак пулăмăн сăлтавĕ – пĕлтĕрхи хыт-хурана, çÿп-çапа ятарласа çунтарни. Типĕ курăкран çапла майпа хăвăртрах хăтăлни çĕршĕн те усăллă, ăна кĕлпе те апатлантарать тесе шутлаççĕ çынсем. Анчах ку йăнăш шухăш: хыт-хурана тĕлли-паллисĕр чĕртсе яни уссинчен ытларах сиен кÿрет. Вут-çулăм юр айĕнчен тухнă кивĕ курăка кăна мар тин шăтаканнине те амантать-çке, йывăç-тĕмсем те шар кураççĕ. Çĕр пулăхлăхĕ те çулăм витĕмĕпе самаях чакать, ÿсентăрансене чир-чĕре хирĕç тăма пулăшакан микрофлора та хавшать.
Уйсенче типĕ курăкпа хыт-хурана çунтарни вăрман пушарĕсене куçни те сайра мар. Асăрхавсăр çулăм хăйĕн çулĕ çинче пĕтĕмпех тĕп тăвать: вăрмансем çунаççĕ, кайăксемпе вĕсен чĕпписем, чĕрчунсем, хурт-кăпшанкăсем вилеççĕ. Çакăн пек пысăк çухатусене саплаштарма вуншар çул иртет.
Тимлĕхсĕр алхасакан çулăм уйсемпе тата вăрмансемпе çывăх ялсене çитсен хăрушлăх пушшех ÿсет – ăшă та çиллĕ çанталăкра пушар харăсах чылай çурт-хуралтăран кĕл купи хăварнă тĕслĕхсем сахал-им? Кунсăр пуçне тĕтĕм чĕре тата сывлав органĕсен чирĕсемпе аптракансемшĕн сиенлĕ.
Водительсене те тимлĕрех пулма ыйтатпăр: машина чÿречинчен вăркăнтарнă сигарет тĕпĕ те инкек сăлтавĕ пулма пултарать.
Асра тытăр: типĕ курăка çÿп-çаппа пĕрле тимĕр пичкере, çурт-хуралтăсенчен аякра кăна çунтарма юрать.
И.МАКСИМОВА,
Вăрнарти 27-мĕш пушар чаçĕн инженерĕ.