09:51 14 декабря 2015 г.
Хăйсем умне çутă тĕллевсем лартакан, йывăр лару-тăрăва лексен те аталану çулĕпе пыма ăнтăлакан предприятисенчен тĕслĕх илмелли пурах. Хастарлăх кăтартакан ял хуçалăх организацийĕсенчен пĕри – «Знамя» кооператив.
Ăнсăртран – кĕмсĕрт
Хуçалăхра çулталăк çурă каялла пысăк инкек пулнă: кĕтмен-çĕртен фермăри 250 пуç выльăха лейкоз чирĕ ернине тупса палăртнă. Вăл шутра – ĕнесем, пушмак пăрусем, тынасем, вăкăрсем. Инкек-синкеке пула кĕтĕвĕн 75 процентне чакарма тивнĕ. Ку вăл пысăк çухату. Хуçалăх ертÿçи Вячеслав Васильев çирĕп кăмăллă пулсан та куççульленмесĕр чăтайман. Мĕншĕн лейкоз чирĕ ернĕ выльăхсен хисепĕ сасартăк ÿссе кайнă? Ку ыйтăвăн хуравне Вячеслав Иванович аванах пĕлет. Анчах та вăл сутлашса-тупăшса вăхăта ирттерес темен.
Ертÿçĕ çутă малашлăха ĕненнĕрен выльăх хисепне ÿстерессипе çине тăрсах тăрăшма пикенет. «Укçа-тенкĕ енчен лару-тăру кăткăсрах пулин те ăратлăха лайăхлатассипе тимлесех ĕçлетпĕр. Акă туяннă пĕр выльăх хакĕ 120 пин тенке ларчĕ»,– çирĕплетрĕ Вячеслав Васильев.
Ку вăхăт тĕлне кооперативра мăйракаллă шултра выльăх-чĕрлĕх 165 пуç шутланать, çав шутра сăвакан ĕнесем – 65 пуç. «Шурă» ылтăна 21 тенкĕпе вырнаçтараççĕ. Хушка пуçсем йышлăрах пулнă вăхăтра кунне виçĕ тонна ытла сĕт сутнă пулсан, паянхи кун кăтарту пĕчĕкрех – 530–550 килограмм.
Хальхи вăхăтра хуçалăх кассине тырă сутни пуянлатать. Шел те, кăçал кооператива çĕр улми туса илни тупăш кÿмен. Ял хуçалăх таварне ыйтакансем-туянакансем сахаллăн пулнăран çĕр улмине йÿнĕ хакпа – 6 тенкĕпе – анчах вырнаçтарнă.
Хуçалăх илнĕ кредитсемшĕн татăлса пĕтмен-ха. Тепĕр çулталăк çурăран парăм çăмхи самаях çÿхелмелле.
Паха вăрлăх туяннăшăн предприяти патшалăх пулăшăвне тивĕçнĕ. Ертÿçĕ субсиди килессе хытах кĕтет. Хуçалăха сулмаклă утăмсемпе аталантарас тесен укçа-тенкĕ самаях кирлĕ-çке. Кооперативра лару-тăру çăмăлах мар та-ха, çапах та ĕç çыннисем шалу вăхăтра илеççĕ.
Тĕллев пĕрре
«Знамя» предприяти ĕçченĕсен сатурлăхĕнчен тĕлĕнме пăрахмастăн. Мăн Турханти Маргарита Казакова доярка ирпе-ирех виçĕ сехетре кил хуçалăхĕнчи ĕнине сăвать те тулли витре йăтса сĕт пуçтарнă вырăна васкать. Ун хыççăн – фермăна, хушка пуçсем патне. Вăл хуçалăх ертÿçине çăмăл маррине витĕр курать, çавăнпа шанса панă ĕçе тÿрĕ кăмăлпа пурнăçлать. Пăрусене те пăхать. Ытти ĕçе те тиркемест. Маргарита Казакова пек хастарсем татах та пур. Ахальтен мар фермăри выльăх-чĕрлĕхе хĕл каçма лайăх хатĕрленĕ, апачĕ тулăх. Специалист çукран кооперативри выльăх-чĕрлĕхĕн сывлăхне Кăмашри ветеринари участокĕн заведующийĕ Елизавета Григорьева тĕрĕслесе тăрать.
«Знамя» хуçалăхра тăрăшакансем пĕр тĕллевпе ĕçлеççĕ. Выльăх-чĕрлĕх отрасльне хăвăрттăн аталантарас тесе мĕнпур вăя хураççĕ.
– Йывăр çĕклем тиенчĕ. Лава пĕрлехи вăйпа малаллах туртса ÿсĕм-çитĕнÿ тăватпăрах,– çирĕппĕн каларĕ Вячеслав Васильев. – Плансем пысăк. Тĕслĕхрен, 200 пуç выльăх вырнаçмалăх витене çĕнетсе улăштарасшăн.
Кĕçнерникун хуçалăхра пулнă май «Агроинновацисем» организацин районти уйрăмĕн пуçлăхĕ Евгений Алексеев, районти выльăх-чирлĕх чирĕсемпе кĕрешекен станци пуçлăхĕ Владимир Матвеев, район администрацийĕн ял хуçалăхĕпе экологи пайĕн пуçлăхĕн çумĕ Вячеслав Никифоров, тĕп специалисчĕ Георгий Романов курни-илтнипе кăмăллă юлчĕç. Вĕсем «Хорнзор» хуçалăхра та пулчĕç, обществăлла выльăх-чĕрлĕхе хĕл каçма мĕнле хатĕрленипе паллашрĕç.
АУ «Редакция Вурнарской районной газеты «Çĕнтерÿ çулĕ» («Путь Победы») Мининформполитики Чувашии